Fragmenten uit de Tienkamp

In de laatste ronde van de tienkamp van het Tata schaaktoernooi moest ik (in groep 4A) met zwart tegen onze oud clubgenoot Leendert Hartgers. Ik had 5,5 punt en was bij winst groepswinnaar met 6,5 punt. Als Leendert (die 4,5 punt had) had gewonnen dan waren we gedeeld tweede en dan was Sebastiaan van Westerop eerste geworden.
De laatste was vlug klaar, had 6 punten en zat uiteraard met grote belangstelling te kijken wat er op het bord van Leendert en mij gebeurde. Dat was nogal bijzonder, oordeel zelf!

Na de 23e zet van wit ontstond de volgende stelling:

Ik had vrij gemakkelijk een pion gewonnen en speelde even te nonchalant:
23. .. b5?
24. Lxf7+ Kxf7
25. Txc8 Txc8
26. Dd7+

Deze zet had ik wel gezien, maar niet na de afruil van de torens. Stom; kost een kwaliteit. Mijn eerste blunder dit toernooi. Nou ja, dat wordt vechten voor remise, wie weet zit er eeuwig schaak in of zo.
26. .. Kg6
27. Dxc8 a5
28. Dc2+ Kh6
29. b3 Le7

Met 29.b3 voorkwam wit dat ik zijn b-pion sloeg en nu val ik zijn a-pion aan, hoewel, de eigenlijke bedoeling was anders. En hier speelde Leendert te nonchalant.
30. Dd2+ Kg6
31. Dxa5?

Wit heeft een pion veroverd en zijn a-pion gered, maar hij staat nu plotseling jammerlijk verloren; er is niets meer aan te doen.
31. .. Ld6
32. g3 De4+
33. Kg1 Lc5+
34. Tf2 De3
Wit geeft op.

Zo zie je maar, wie de een-na-laatste fout maakt die wint.

Behalve Leendert keek Sebastiaan ook nogal sip na deze dramatische afloop. De laatste speelde trouwens een prima toernooi en had voor hetzelfde geld eerste kunnen worden. In onze onderlinge partij was de
uitslag tot een zet voor het einde ook nog niet duidelijk.

In de diagramstelling – die ontstond na 61. .. Ta3-a1+  62.Tf6-f1 – sta ik twee pionnen voor. Zwart (Sebastiaan) is aan zet. Na afloop legde hij uit dat het hem beter leek de beide torens op het bord te houden, om zo via allerlei dreigingen tegenspel te kunnen bieden.
Hij speelde vanuit de diagramstelling 62. .. Ta1-a5, waarna volgde 63.Tf1-b1, met matdreiging. Hier gaf zwart op; het is inderdaad uit.
Schaakjes hebben geen zin: de koning loopt naar d1 en 63. .. Tc2-d2 wordt weerlegd door 64.Ta7-h7! (na 64. .. Txa6 volgt 65.Tb8+ Td8 66.Th8 met torenwinst en meteen 64. .. Td8 kost ook een toren door  65.Td1+ Kf8 66.Th8+).

Terug naar de diagramstelling. Was 62. .. Ta1-a2 met matdreiging dan beter geweest? Maar dan speelt wit 63.Ta7-h7, voorkomt mat en dreigt de a-pion te laten doorlopen. Na 63. .. Ta2xa6 volgt weer 64.Tf1-b1 en het is ook uit (64. ..Ta8 dekt het mat maar dan volgt een röntgenschaak op h8).

Maar als zwart in de diagramstelling de torens had afgeruild was het waarschijnlijk remise geworden, ondanks dat hij twee pionnen minder heeft! Hij moet dan echter niet meteen de c-pion slaan want dan volgt Th7 en wit wint, maar hij moet met de toren op de a-lijn gaan staan en met de koning naar de
damevleugel lopen. Dit is gek genoeg niet te winnen voor wit. Probeer maar.
Er kan bv. zoiets gebeuren:
62.  ..  Ta1xf1+
63.Kg1xf1 Tc2-a2!
64.Kf1-e1 Ke8-d8
65.c4-c5  Kd8-c8
66.c5-c6  Kc8-b8
67.Ta7-b7+ Kb8-a8
68.c6-c7  Ta2-e2+
en zwart heeft een dolle toren die wit niet ontlopen kan.