De kop is eraf. Goede start WGT 3

Dat wij dit seizoen een goede kans hebben op een redelijk hoge klassering lijkt me een niet al té optimistische gedachte gezien degenen die het team zijn komen versterken: David Baanstra, Ton Fasel en niet te vergeten good old Ruud Adema. In de eerste ronde Paul Keres 5 met 5-3 te verslaan en slechts een nederlaag is een goed begin van deze KNSB-competitie.

Laat ik de borden maar eens systematisch afgaan en beginnen met de partij van degene die deze middag het beste schaak liet zien, kopman David Baanstra.

Leo van Houwelingen (1959) – David Baanstra (1948) (bord 1)

Alkmaar, 16 september 2023

1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lc4 Lc5

Italiaans.

4.c3 Pf6 5.d3

Eveneens mogelijk is 5.d4 exd4 6.cxd4 Lb4+ en dan 7.Pbd2 of 7.Ld2.

5..a6

Met het idee zijn loper naar a7 te kunnen terugtrekken, niet alleen als reactie op b2-b4, maar ook in anticipatie op een toekomstig d3-d4. Natuurlijk zijn ook eenvoudig 5..0-0 of 5..d6 goede zetten (Paul van de Sterren – De wereld van de schaakopening, deel 3 (2007).

6.0-0 d6 7.a4 La7 8.Te1 h6 9.b4 0-0 10.h3 Te8

Tot dusver allemaal theorie.

11.Lb2 De7 12.Pbd2 Le6 13.b5 Lxc4 14.Pxc4 Pd8 15.La3

Wit heeft hier meerdere mogelijkheden tot zijn beschikking: 15.bxa6 bxa6 16.Tb1 en het scherpe 15.d4 exd4 16.e5! 

15..Dd7

16.Tb1(?)

Te langzaam. Sterker was direct 16.b6. Na 16..Lxb6 17.Lxd6! Lxf2+ 18.Kxf2 cxd6 19.Pb6 wint wit de kwaliteit.

16..Pe6(?)

Geeft wit alsnog de mogelijkheid b6 te spelen. Na eerst 16..axb5 17.axb5 en dan Pe6 is de stelling in evenwicht.

17.b6 Lxb6 18.Lxd6

Of 18.Pxb6 cxb6 19.Txb6 en ook dan heeft wit licht voordeel.

18..Lxf2+ 19.Kxf2 cxd6 20.Pb6 Dc7 21.Pxa8 Txa8

Volgens David (en/of zijn schaakprogramma) heeft zwart nu voldoende compensatie voor het verlies van de kleine kwaliteit, hetgeen de uitslag van deze partij lijkt te bevestigen. Ikzelf – en natuurlijk mijn computer – zijn het hier nog niet helemaal over eens. Mede, omdat ik niet een-twee-drie zie waar deze compensatie dan uit zou moeten bestaan.

22.Dd2

Na 22.c4 zou een eventueel .. d5 ‘voorlopig’  van de baan zijn geweest. Maar ik kan me voorstellen dat wit niet zo happig was het veld d4 min of meer ‘los te laten’.

22..Tc8 23.Tec1

Wederom lag 23.c4 voor de hand. Nu is het toch opeens zwart die iets beter staat.

23..Pc5

Of 23..d5! 24.exd5 Pxd5. De tekstzet dreigt een dodelijk schaak op e4, waarop wit niet goed reageert.

24.Tb4?

De verliezende zet. Absoluut noodzakelijk was 24.Kg1. Na 24..Pxa4 en dan ‘toch maar’ 25.c4 is er sprake van een dynamisch evenwicht.

24..a5!

De weerlegging.

25.Tc4 Pfd7

David: ‘Te snel gespeeld in de tijdnoodfase.’ 25..Pxd3+! is de snellere weg naar de winst. Na 26.Dxd3 Dxc4 27.Dxc4 Txc4 28.Pd2 Txa4 staat zwart maar liefst drie pionnen voor!

26.Kg3(?)

26..Pb6

Met deze zet, die de kwaliteit direct terugwint, is op zich niets mis, maar 26..d5 – mogelijk vanwege wits vorige zet – had de partij sneller beslist. Na 27.Txc5 (27.exd5 e4+.) 27..Pxc5 28.Dc2 dxe4 29.dxe4 Dc6 kan wit opgeven.

27.Txc5 Dxc5 28.Dc2

Met 28.Ph4 Pxa4 gevolgd door 29.Pf5 had wit – enigszins – kunnen (terug)vechten.

28..Dc6 29.c4

Eindelijk.. maar vele zetten te laat..

29..Dxa4 30.Db2 Dc6 31.Tb1 Pd7 32.Dxb7 Pc5 33.Da7 a4

Of 33..Pxd3 34.Pd2 a4.

34.Ph4 Pxd3 35.Tf1 Tc7 36.Db8+ Tc8 37.Da7 Tf8 38.Pf5

De eerste ‘echte’ dreiging van wit.

38..Dxe4 39.Pxd6 Dg6+

Verovert het paard op d6.

0-1

Zowel Ton aan bord 2 als Bert aan het derde bord maakten remise, met dien verstande dat laatstgenoemde toch een mazzeltje had dat zijn remiseaanbod werd geaccepteerd.

Pim te Lintelo (1915) – Bert Buitink (1858) (bord 3)

Alkmaar, 16 september 2023

Stelling na 36..g6

In plaats van akkoord te gaan met het halve punt had 37.Pa5! wit goede winstkansen gegeven. Na zowel 37..Pc7 38.Kb3 Pb6 39.Kxb4 als na 37..Pb6 38.Kb3 Pc7 39.Kxb4 of 37..Pb6 38.Pc6+ Kd7 39.Pxb4 wint wit de zwarte b-pion.

De enige van de onzen, die deze middag zijn koning om moest leggen was Alex na een goede remisekans te hebben gemist.

Alex Albrecht (1844) – Ger Hageman (1888) (bord 4)

Alkmaar, 16 september 2023

1.d4 d5  2.c4 e6 3.Pc3 Pf6 4.Lg5 Le7 5.Pf3 h6 6.Lh4 c6 7.e3 0-0 8.Ld3 dxc4 9.Lxc4 b5 10.Lb3

Het verkeerde veld voor de loper. 10.Le2 of 10.Ld3 zijn de theoretisch voortzettingen. Op b3 staat de loper werkeloos naar e6 te staren.

10..a6

Onnodig tempoverlies. 10..Pbd7 of 10..Lb7 zijn betere opties.

11.0-0 Pbd7 12.De2

Nu, en op zijn vorige zet, had wit de mogelijkheid e4 tot zijn beschikking. En dit geldt ook voor zijn twee volgende zetten, hetgeen Alex om onduidelijke redenen nalaat te doen.

12..c5 13.Tfd1 Lb7 14.Tac1 Tc8

15.h3(?)

Natuurlijk niet echt slecht, maar wel traag en passief. Na 15.dxc5 gebeurt er tenminste nog wat. Wit opent de stelling, hetgeen beter bij Alex’ aanvallende stijl past dan het voorzichtig naar voren schuiven van randpionnen..

15..Te8(?)

Waarom geen 15..c4 16.Lc2 b4? en zwart staat na zowel 17.Pa4 Da5 als na de terugtocht 17.Pb1 Pd5 heel goed.

16.Lg3

16.dxc5.

16..Db6

16..c4.

17.e4

Eindelijk, maar helaas op het verkeerde moment gespeeld.  

17..cxd4 18.Pxd4 Pc5

Vanaf nu grijpt zwart definitief het initiatief en loopt de witspeler achter de (harde) feiten aan.

19.Lc2 b4 20.Pa4 Pxa4 21.Lxa4 Txc1 22.Txc1 Dxd4

Met twee stukken tegen een toren staat zwart nu gewonnen.

23.Tc4 Dd8 24.Lxe8 Pxe8 25.f3 Db6+ 26.Lf2 Db5 27.Dc2 a5 28.b3 De5 29.g3 g6

30..f5!

30.Kg2 La6 31.Tc6! Db5?

‘Niets is zo moeilijk als het winnen van een gewonnen stelling’, zoals elke schaker weet. Zwart kiest wel het juiste veld, maar niet het juiste stuk. 31..Lb5! was aangewezen.

32.Dc1?

Jammer! Na 32.Dc4! Pd6 33.Dxb5 Lxb5 34.Tb6 Ld3 35.Lc5 staat het volgens de computer toch weer gelijk.

32..Lg5?

De fouten stapelen zich op. Veel beter was 32..Dd3!. Wit krijgt nu alsnog de mogelijkheid Dc4 te spelen, maar gaat er waarschijnlijk vanuit dat dameruil in zijn nadeel is en laat wederom een goede kans op remise liggen.

33.f4? Lf6 34.Tc2?

Maakt het – waarschijnlijk in grote tijdnood (Alex kennende) – nog erger. 34.Tb6 bood nog enige hoop op overleving.

34..a4 35.De1? Lb7?

Ook zwart verzuimt de beste zetten te doen. Na 35..axb3 36.axb3 Lc3 kan wit écht opgeven.

36.Kh2 Lc3 37.Dg1 Lg7? 38.Tc4? Pd6 39.Tc7 Lxe4 0-1

Ikzelf mocht dit keer aan het vijfde bord mijn kunsten vertonen, hetgeen ook nu gepaard ging met de nodige misgrepen.

Jeroen Bollaart (1915) – Marten Coerts (1820) (bord 5)

Alkmaar, 16 september 2023

Na 30.Kf2 staat de volgende stelling op het bord:

Duidelijk is dat de witte veste rijp is voor de sloop, maar zoals zo vaak moet zwart nog wel een paar goede zetten doen het punt binnen te halen.

30..b5

Daar is natuurlijk niets mis mee.

31. Pb1

Een poging het slecht staande paard (eindelijk!) weer eens mee te laten doen.

31..b4

Eveneens mogelijk waren 31..d5 en 31..g4. Zwart kan het in deze stelling haast niet meer verkeerd doen.

32.Te2 d5

Maakt het al lichtelijk nodeloos ingewikkeld. Veel eenvoudiger was 32..Txe2+ 33.Kxe2 d3+ 34.cxd3 Pxd3 en wit kan opgeven. Of – toch iets lastiger te zien – onmiddellijk 32..d3! en nu zou 33.Txe4 dxc2 onmiddellijk verliezen, omdat 34.Te1 faalt op 34..Pd3+!

33.Pd2 Txe2+ 34.Kxe2 Kf6 35.b3 d3+!

Creëert een (winnende) vrijpion, maar ook direct 35..c3 was prima geweest. Na 36.Pf1 Kf5 is de partij snel afgelopen. Het witte paard heeft nauwelijks velden tot z’n beschikking.

36.cxd3 c3 37.Pf1

Na 36 redelijk goede zetten te hebben gedaan, met als resultaat een straalgewonnen stelling, doe ik nu iets onbegrijpelijks.

37..c2???

Inderdaad drie vraagtekens voor de tekstzet, die ik niet anders kan verklaren dan dat er sprake is geweest van een totale vorm van verstandsverbijstering. Zwart geeft in één zet alles weg waarvoor hij urenlang heeft ‘gewerkt’. Na 37..d4 is de strijd definitief beslist.

38.Kd2 c1(D)+ 39.Kxc1 Pxd3+ 40.Kd2 Pf2

En tot mijn verbazing (hoewel zwart technisch gezien nog steeds gewonnen staat) gaf wit hier op. Na 41.h4 gxh4 42.gxh4 Pg4 moet zwart nog behoorlijk hard werken voor het punt.

Wim, op het zesde bord, kwam snel in een statisch eindspel terecht dat dan ook (even) snel in remise verzandde. Van Max zijn partij op bord zeven heb ik helaas weinig meegekregen, maar hij won wél!

Als laatste de partij van Ruud. In een wisselvallige partij staat zwart lange tijd beter, maar is het wit die uiteindelijk het initiatief overneemt. Na 37 zetten staat er een eindspel op het bord met ongelijke lopers en worden de handen geschud.

Ruud Niewenhuis (1689) – Kees Vreeken (1781) (bord 8)

Alkmaar, 16 september 2023

1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 g6

De versnelde Drakenvariant, lang geleden de lievelingsvariant van Lange Rokade (0-0-0!)-speler, wijlen Ronald Brouwer, die er bijzonder goed mee uit de voeten kon.

5.Pxc6 bxc6 6.Dd4 Pf6 7.e5 Pd5 8.e6 f6 9.exd7+ Lxd7 10.Le2 Lg7 11.0-0 0-0 12.Lf3 e6 13.c4 Pb6 14.Pa3 De7 15.c5 Pd5 16.Tb1 Tab8 17.b4 f5 18.Dc4 Df7 19.Lxd5 exd5 20.Da6

Manoeuvreert zijn dame naar een veld waar zij weinig te zoeken heeft. Beter was 20.Df4 hoewel ook dan zwart nog steeds beter staat.

20..f4!

21.Tb3 Le5(?)

21..Le6 of 21..d4 kwamen in aanmerking.

22.Pc2 Df5 23.Pe1 g5 24.Dd3 g4 25.f3 Dh5 26.fxg4 Lxg4 27.Pf3 Lc7 28.Lb2 Lxf3 29.Dd4 De5 30.Dxe5 Lxe5 31.Lxe5 Tbe8

32.Ld6

Beter was 32.Lxf4 Txf4 33.Tfxf3 Tee4 34.Txf4 Txf4 35.b5 cxb5 36.Txb5 a6 37.Tb8+ Kf7 38.Th8 en wit behoudt het initiatief.

32..Le2 33.Txf4 Txf4 34.Lxf4 Lc4 35.Tb2 Te1+ 36.Kf2 Ta1 37.Ke3 ½-½

Zoals gezegd, een mooi begin van dit seizoen. Volgende ronde tegen VAS 3!