Marten Coerts

Met de hakken over de sloot: Waagtoren 2 kampioen Promotieklasse!

Het is gelukt! In een van de meest spannende wedstrijden die ik ooit heb meegemaakt, is het Tweede kampioen geworden van de Promotieklasse en mag het volgend jaar voor de derde keer proberen zich te handhaven in de 3e Klasse van de KNSB.

Maar het heeft bijzonder weinig gescheeld of het feest was niet doorgegaan. Het was letterlijk een dubbeltje op zijn kant. Beide teamleiders, Dirk en Ton, hebben met de door hen uitgestippelde strategie uiteindelijk aan het langste eind getrokken, maar tijdens De Waagtoren 2- Aartswoud 1 was er genoeg reden voor twijfel, en dat het wellicht toch verstandiger was geweest dat men zich had gehouden aan het bekende citaat: Never change a winning team!

Want wat was er gebeurd? Nadat Ronald Groot, vanwege vakantieperikelen, van Aartswoud de mogelijkheid had gekregen zijn partij tegen de flamboyante Marc Helder vooruit te spelen (een partij die na een twintigtal zetten in een correcte remise was geëindigd), werd er besloten Peter Hoekstra, die in de tweede ronde al een keer succesvol had ingevallen, wederom op te trommelen voor deze allesbeslissende wedstrijd, waarvan één ding als een paal boven water stond: er zou moeten worden gewonnen! Dit, omdat ook een gelijkspel (vanwege te weinig bordpunten) hoogstwaarschijnlijk onvoldoende zou zijn de koppositie, die reeds vanaf de eerste ronde was ingenomen te handhaven om kampioen te worden. Het gevolg was echter wel dat nu een van de basisspelers zich bereidwillig zou ‘opofferen’ om  Peter de gelegenheid te geven zijn schaakkunsten op 6 mei te demonstreren. Dit was, voor alle duidelijkheid met zijn volledige instemming, ondergetekende.

De wedstrijd:

De start verliep uitermate voorspoedig toen Gerard  tegen Jeroen Bakker weer eens ouderwets van leer trok en na 26 zetten de vis op het droge had:

 

Gerard de Geus (2033) – Jeroen Bakker (1934)

1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 Pf6 4.0-0 Pxe4 5.Te1 Pd6

De Berlijnse verdediging is op het bord gekomen. Voor grootmeesters op topniveau een geducht remisewapen, voor clubschakers een opening die, zoals meestal, in een beslissing eindigt.

6.Pxe5 Pxe5 7.Txe5+ Le7 8.La4 Pc4 9.Te1 Pb6 10.Lb3 0-0

Onnauwkeurig. Beter is direct 10..d5.

11.c4

Hier was 11.a4 eveneens heel sterk voor wit.

11..d5?

Zwart doet een pion in de aanbieding, die hij nooit meer zal terugzien. Beter was 11..Te8.

12.cxd5 Lf6 13.Pc3 Lf5 14.d4

Wit staat nu definitief beter.

14..Dd7 15.Lf4 Tfe8 16.Dd2 a5 17.a4 c6 18.d6 Txe1+ 19.Txe1 Pc8

Zwart had er nu, en op zijn vorige zet, beter aan gedaan h7-h6 te spelen. De zwakke onderste rij zal hem snel gaan opbreken.

20.d5!

Allemaal even nauwkeurig gespeeld. Wit heeft alle troeven in handen.

20..Lxc3?

Nu gaat het definitief mis voor zwart. Hij had hier nog 20..Tb8 kunnen proberen.

21.Dxc3 cxd5 22.Dc7

Natuurlijk. De onderste rij is zwarts achilleshiel.

22..d4 23.Dc5

Een onnauwkeurigheid. Wit had hier met een gerust hart op b7 kunnen nemen, waarna het onmiddellijk uit zou zijn geweest.

23..Pa7??

Een blunder. Na 23..Le6 24.Lxe6 fxe6  25.b3 d3 had zwart de strijd nog een behoorlijk tijdje kunnen rekken.

24.Te7 Te8 25.Lxf7+ Kf8 26.Lxe8 (1-0).

Een goede partij van Gerard, die dit seizoen slecht begon met 0 uit 3, maar daarna al zijn vijf partijen in winst wist om te zetten!

Tussenstand Waagtoren 2 – Aartswoud 1: 1,5-,0,5.

En dan het ‘drama’ Dirk. Dirk laveert, volgens mij praktisch zijn hele schaakleven, tussen een rating van ongeveer 1950 en 2050, hetgeen regelmatig gepaard gaat met prachtige (vaak positionele) zeges en hij van iedereen kan winnen, en dit dan ook regelmatig doet. (Volgens mij is er niemand, maar dan ook niemand, bij De Waagtoren die niet van hem heeft verloren, inclusief toppers als een Danny de Ruiter, Frank van Tellingen en Frank Agter, om maar enige namen te noemen..). Maar hij kan soms ook, haast kinderlijk, verliezen door de meest voor de handliggende tactische zetjes over het hoofd zien. Zaterdag 6 mei was het dus zo’n dag ..

 

Pascal Zijlstra (1806) – Dirk van der Meiden (1940)

Na:

1.e4 c6 2.d4 d5 3.Pc3 Pxe4 4.Pxe4 Pbd7 5.f3 e6 7.Pe2 Le7 8.0-0 0-0 9.a4 c5 10.c3 cxd4 11.cxd4 Pb6 12.b3 Ld7 13.Le3 Lc6 14.P2c3 Tc8 15.Pxf6 Lxf6 16.a5 Pd5 17.Pxd5 Lxd5 18.Dd3 Dd6 19.Ta4 Tfd8 20.Td1 a6 21.Dd2 Lc6 22.Tb4 Td7 23.Ld3 Ld5 24.Le4 Ld8 25.Lf4, is de volgende stelling ontstaan:

Wit, die reeds een paar keer bijzondere zetten heeft gedaan als 5.f3, waarop zwart beter 5..e5! had kunnen antwoorden en 7.Pe2? waarop zwart 7..Pxe4 had moeten doen, is zo aardig geweest zichzelf op de 11e zet een geïsoleerde d-pion te bezorgen, hetgeen een kolfje naar Dirks  hand  is, en hier duidelijk beter staat.

25..Dc6??

Overziet volledig wit volgende zet. Na 25..Df8 is het nog steeds zwart die aan alle touwtjes trekt.

26.Tc4! Lxe4 27.fxe4 (1-0).

Ik beveel Dirk van de Meiden de strenge tucht aan, door het dagelijks bestuderen van een van de betere boeken  over schaaktactiek te weten Geheimnisse der Schachtaktik van Isván Pongó, een pil van 578 pagina’s, met de (ijdele?) hoop dat een tranenverwekkende misgreep als 25..Dc6?? nooit, maar dan ook nooit meer het daglicht mag aanschouwen..

Tussenstand Waagtoren 2 – Aartswoud 1: 1,5-1,5.

Maar dan onze nestor Bert Buitink! Wat kan die ‘oude’ reus nog steeds goed schaken als hij het op zijn heupen krijgt. Tegen Wilco van der Gracht, met bijna 170 ratingpunten meer, speelt hij een bijzonder goede partij.

 

Wilco van der Gracht (2096) – Bert Buitink (1927)

1.d4 Pf6 2.Pf3 b6 3.e3 Lb7 4.Ld3 e6 5.0-0 Le7 6.b3 0-0 7.Lb2 d5 8.Pbd2 Pd7

Bijzonder is dat zowel wit als zwart in deze Colle-achtige opstelling c4 en c5 achterwege laten.

9.Pe5 Pxe5 10.dxe5 Pd7 11.Dh5 g6 12.Dh3 Pc5 13.Le2 f5 14.f3 a5 15.Tad1 De8 16.f4 b5 17.Pf3 c6 18.a3 b4 19.a4 La6 20.Lxa6 Txa6 21.g4 Ld8 22.Dg2 Pe4

Hier had zwart al direct in het voordeel kunnen komen met 22..fxg4 23.Dxg4 Ta7.

23.Kh1

Wit kan nog steeds geen afstand nemen van zijn aanvalspogingen, maar had hier toch echt 23.g5 moeten doen en de boel dicht moeten schuiven, hetgeen hij zet na zet nalaat totdat  zwart, weliswaar zes zetten ‘te laat’, zelf besluit op g4 te nemen.

23..Lb6 24.Tde1 Df7 25.h3 T6a8 26.Kh2 Tac8 27.Tg1 Kh8 28.Te2 fxg4 29.Dxg4 Df5 30.Ph4 Dxg4 31.hxg4?

Fout. Wit had hier met de toren moeten terugnemen.

 31..g5!

Een zet waarover Bert – bescheiden als hij is – ‘ook wel tevreden was’..

32.Pg2

Ook na 32.fxg5 Pxg5 33.Kg2 Tg8 staat zwart beter.

32..Kg8

Wat het achterliggende idee van deze zet is, ontgaat me, maar zeker is dat 32..gxf4! gevolgd door 33.Pxf4 Lxe3 een stuk sterker was geweest.

33.Tf1 Tc7 34.f5?

Maakt het er niet beter op. 34.Ld4 houdt de boel nog een beetje bij elkaar.

34..Tcf7

En hier was direct 34..h5 nog sterker geweest dan de tekstzet, die overigens niets verpest voor zwart.

35.f6 h5 36.Kh3 Th7 37.T2e1??

Maar dit verliest onmiddellijk. Wit had hier absoluut op h5 moeten nemen.

37..hxg4+ 38.Kxg4 Kf7 39.Te2 Tfh8 40.Tee1 Th3! (0-1).  Wit gaat mat.

Tussenstand Waagtoren 2 – Aartswoud 1: 2,5-1,5.

Dat was een opsteker van jewelste. Maar helaas, binnen een mum van tijd stond het weer gelijk. Shannon ging vrij kansloos ten onder tegen Jean-Paul Ory in een door haar met wit niet nauwkeurig gespeelde Caro-Kann.

 

Shannon Vlaar (1836) – Jean-Paul Ory (1877)

1.e4 c6 2.d4 d5 3.Pc3 dxe4 4.Pxe4 Lf5 5.Pg3 Lg6 6.h4 h6 7.h5 Lh7 8.Pf3 Pbd7 9.Ld3 Lxd3 10.Dxd3 Pgf6 11.Lf4 Da5+ 12.c3?

Shannon wijkt hier af van de theorie, die verder gaat met 12.Ld2 hetgeen veel sterker is dan de verzwakkende tekstzet.

12..e6 13.Pfd2?

Wederom geen topper. Op dit veld had dus de loper moeten staan.

13..Pd5 14.Pe5 Pxe5 15.dxe5 0-0-0?

Mist het eenvoudige 15..Pf4, om daarna met schaak op e5 te nemen met pionwinst. Een teken dat de witte openingsopzet volkomen mislukt is.

16.Pc4 Dc7 17.0-0-0?

En hier had 17.Pe4 de schade nog enigszins beperkt voor wit. De zwartspeler weet er wel raad mee.

17..b5!

De juiste reactie.

18.Pe3 Le7 19.De4 Td7 20.Pe2 Thd8 21.Pd4

Wit had hier eerst maar eens 21.Pxd5 moeten doen om de druk enigszins te verlichten.

21..Lg5 22.Kb1 Pxe3 23.fxe3 Td5 24.Tdf1 T8d7 25.Pf3 Dd8 26.Kc2 Kc7 27.Pd4 Kb6 28.b4?

Verzwakt volkomen vrijwillig haar koningsveste.

28..Dc7!

Valt de e-pion aan en bereidt tegelijkertijd de opmars c6-c5 voor.

29.Pf3 c5 30.a4?

Maakt het nog veel erger. Wit had in ieder geval uit de penning moeten gaan door middel van 30.Kb1.

30..a6?

Een overbodige zet. Direct 30..Le7! was zo goed als winnend geweest.

31.Ta1 Le7!

Wit staat verloren.

32.axb5 cxb4

Maakt aan alle illusies een einde. Met bijzonder weinig tijd op de klok verdedigt Shannon zich als een leeuwin haar welpen, maar het einde is onontkoombaar.

33.c4 axb5 34.Ta8 Tc5 35.Pd2 Txe5 36.Df4 Lg5 37.Dg3 b3+ 38.Pxb3 Dxc4+ 39.Kb2 Lf6 40.Ka2 Td2+ 41.Ka3 (0-1).

Een vrijwel foutloze partij van de zwartspeler en een compliment waard!

Tussenstand Waagtoren 2 – Aartswoud 1: 2,5-2,5.

Langzamerhand begon een aantal mensen het toch behoorlijk benauwd te krijgen. Het zou toch niet…

Gezien de stand van de overige drie borden was hier echter alle reden toe. Er moesten nu nog twee punten worden behaald uit drie partijen die daar bijzonder weinig aanleiding toe gaven. Hebert stond een pion achter tegen Peter Holscher, Ton zijn stelling was door de ineengeschoven pionnen hoogstwaarschijnlijk niet meer waard dan remise en Peter stond aantoonbaar verloren.

Hoe anders zou het gaan..

 

Peter Holscher (1971) – Hebert Perez Garcia (2046)

Hebert, onze geweldige eerste bordspeler en topscorer met 6,5 uit 8(!), heeft met zwart, tot ongeveer de 20e zet, steeds iets beter gestaan, maar zijn voordeel langzamerhand zien verdampen en komt na zijn volgende zet zelfs slechter te staan, omdat hij zomaar(?) een pion weggeeft.

22..g5?

Een zet met een idee, of een Fingerfehler?

23.Dxf5 Dxf5 24.Pxf5 Lh5 25.f3?

Geeft zijn voordeel weer weg. Aangewezen was 25.Tg1.

25..gxf4 26.exf4 Tgf8?

Mist 26..Lxc3 27.Txc3 Pxd5.

27.Pg3 Lf7 28.Lh3 Tcd8 29.Pge4 Lh5 30.Td3 Lg7 31.f5 Lh6 32.Te1 Tde8 33.b5 axb5 34.axb5 Pa8 35.b6 Pxb6 36.Tb1 Pc4 37.Pb5 Tb8?

Veel sterker is 37..Pe5! en opeens is het zwart die weer beter staat!

38.Lxg4 Lxg4?

En ook nu was 38..Pe5! veel beter geweest.

39.fxg4 Pe5 40.Tg3 Lf4 41.Tg2 Tfc8 42.f6 Pg6 43.fxe7 Pxe7 44.Pbxd6 Lxd6 46.Pxd6 Tc5

En hier werd opeens de vrede getekend in een stelling die alleen wit nog (enige) kansen zou bieden op meer. De eerste meevaller was een feit.

Tussenstand Waagtoren 2 – Aartswoud 1: 3-3.

Kortom, er waren op dat moment nog twee spelers hard aan het werk 1,5 punt uit 2 partijen te persen, iets wat op dat moment een vrijwel kansloze missie leek te gaan worden. Maar gelukkig kregen de pessimisten allemaal ongelijk. Ton Fasel speelde de wedstrijd van zijn leven en slaagde er alsnog in een stelling die lange tijd gelijk stond, na zijn hand te zetten. We komen er in na 44..Pc8.

 

Ton Fasel (1964) – Jan Stapel (1801)

Zwart dreigt nu met ..Pb6 de a-pion op te halen, waaraan niets meer te doen is. Met in het achterhoofd het gegeven dat remise geen optie is, besluit Ton alle schepen achter zich te verbranden.

45.f4 Pd6?

Zwart die tijdens deze partij al talloze keren met zijn e- of g-pion heeft kunnen oprukken, maar dit om onduidelijke redenen heeft nagelaten, verzuimt ook nu de meest voor de handliggende zet, in dit geval 45..Pb6 te doen.

46.Pf3!?

Objectief misschien niet de beste zet, maar gezien de stand in de wedstrijd volkomen juist, omdat nu de dynamiek in de stelling wordt gehandhaafd, in plaats van het betere 46.g5+.

46..Pf7?

Als de dood het witte paard op e5 toe te laten, doet zwart wederom een passieve zet. Veel beter was 46..fxg4 47.Pe5 De8 48.Lxg4 Lxa4 geweest.

47.h5!

Wederom – ondanks dat ook nu 47.g5+ iets beter zou zijn, de beste zet om spel te houden.

47..gxh5 48.gxf5!?

Zie het commentaar bij wits vorige twee zetten. 48.gxh5 zou voor wit veel moeilijker zijn geweest zich door de zwarte stelling heen te ploeteren.

48..exf5 49.Pe5 Pxe5 50.fxe5+ Ke6 51.Lxh5 Lxa4 52.Db1 Dg7+?

Begrijpelijk, maar veel minder sterk dan 52..Dd8! met de dreiging 53..Dg5.

53.Kf2 Lb3 54.Lf3!

Ondertussen was met name de zwartspeler al behoorlijk in tijdnood beland, met al gevolg dat hij nu de beste verdediging over het hoofd ziet, die bestond uit 54..Dg5 55.Dh1 Ke7 56.Lxd5+ f4.

54..a4 55.Dh1 a3?

Pas nu gaat het echt de verkeerde kant op voor zwart; 55..Ke7 was aangewezen.

56.Lxd5+ Ke7 57.Dc1!

Een zet die een diagram verdient. Zwart staat opeens verloren.

57..a2?

Wie had dit niet gedaan? Na 57..Kd8 58.Dxa3 Dd7 staat wit nog steeds gewonnen, maar moet hij dit nog wel ‘even’ bewijzen. Nu is het achter elkaar uit.

58.Da3+ Kd8 59.Da8+ Ke7 60.Db7+ Kf8 61.Db8+ Ke7 62.Dc7+ Ke8 63.Dxg7 a1(D) 64.Lc6+ (1-0).

 

Bij het naspelen van partijen van Ton overvalt hij mij elke keer weer, met vaak, althans voor mij, onbegrijpelijke zetten. Wat dat betreft is hij de volslagen tegenhanger van Dirk, wiens spel over het algemeen glaszuiver is en bijzonder planmatig. Vandaar dat ik ook hem – ondanks deze zege – de tucht aanbeveel, in de vorm van het verplicht te bestuderen Chess Strategy for Club Players, van Herman Grooten.

Tussenstand Waagtoren 2 – Aartswoud 1: 4-3.

Dit alles had tot gevolg dat Peter, op wiens frêle schouders reeds vanaf het begin een enorme druk was gelegd, het beslissende halfje zou moeten binnenhalen om kampioen te worden. Hier zag het echter totaal niet naar uit. Na een lang  positioneel gevecht was hij met zwart een pion achter gekomen, met als gevolg slechts winstkansenvoor de witspeler. Maar ook nu was het lot ons gunstig gezind.

 

Michael Lie (2057) – Peter Hoekstra (2050)

In de volgende stelling zag de witspeler, met net zo weinig tijd op zijn klok als zijn tegenstander, het ook niet meer en besloot met zijn volgende zet dan maar onmiddellijk remise te forceren.

 80.Tb2! Txb2 pat!

 

Eindstand Waagtoren 2 – Aartswoud 1: 4,5-3,5.

De Waagtoren 2 Kampioen van de NHSB en promotie naar de KNSB!

9 Comments

  1. Frank van Tellingen
    Frank van Tellingen 9 mei 2017 at 07:12

    Bijzonder dat wits winstpoging een patwending inhoudt. Nu is het toch remise, zolang de zwarte koning maar naar c7 of c8 kan komen als wit toren via h8 naar b8 speelt. Alleen als hij op de f-lijn afgesneden wordt wint wit dit.

  2. drulovic
    drulovic 9 mei 2017 at 07:47

    Frank: zwart houdt toch gewoon pion d3 erop?

  3. Frank van Tellingen
    Frank van Tellingen 9 mei 2017 at 12:07

    Ja goed punt, hier is het so wie so anders.

  4. Avatar
    Peter Hoekstra 9 mei 2017 at 13:03

    Met de pion op d3 is het ietsje makkelijker remise.
    Overigens schoot ik nog ergens een bok door niet direct mijn toren op a1 te zetten.
    Na Ta2 van wit hadden de stukken en het kampioenschap de doos ingekund.

  5. alexalbrecht
    alexalbrecht 9 mei 2017 at 18:57

    prachtig spektakel ! super felicitaties aan het 2e !!

  6. TF
    TF 11 mei 2017 at 11:53

    Waar blijft toch het herinneringsberichtje van Drulovic?

  7. drulovic
    drulovic 11 mei 2017 at 13:35

    Goed dat je mij daaraan herinnert!

    Heeft het eerste nog gespeeld?

  8. Jan Poland
    Jan Poland 11 mei 2017 at 19:53

    Waarom je een team niet zou kunnen wijzigen wordt in het stuk niet met argumenten onderbouwd.
    Een stuk over het Eerste vereist nog meer inspiratie dan het vertoonde spel op de borden.

  9. Frank van Tellingen
    Frank van Tellingen 12 mei 2017 at 07:01

    Ik meen dat het spel wel redelijk geïnspireerd was, maar de uitslag was niet goed helaas. Er werd overal strijd geleverd, jammer genoeg hoop je dat je tegen Caïssa over de breedte wat makkelijker scoort.

Leave A Comment